Maja Staśko:
Gdy pijana kobieta doświadczy gwałtu – słyszy, że sama jest sobie winna.
Gdy pijany mężczyzna zgwałci – słyszy, że właściwie nie jest winny, bo to wina alkoholu.
I w jednej sytuacji, i w drugiej winny jest jeden – gwałciciel.
Przed konwencją stambulską bardzo często zakładano, że przyczyną przemocy wobec kobiet jest alkohol. W związku z tym działania związane z zapobieganiem przemocy nieodłącznie związane były z walką z alkoholem. To Państwowa Agencja Rozwiązywania Problemów Alkoholowych zajmuje się Niebieską Kartą.
90% ofiar przemocy domowej to kobiety i dzieci, 93% sprawców to mężczyźni, zwykle partnerzy lub byli partnerzy. Kobiety także zmagają się z alkoholizmem – a mimo to po alkoholu nie stosują tak często przemocy jak mężczyźni. Dlaczego?
Konwencja stambulska nie uznaje alkoholizmu za przyczynę przemocy wobec kobiet – w jej rozumieniu to wyzwalacz przemocy. Realną przyczyną – metaprzyczyną – przemocy wobec kobiet są nierówności płciowe. A zatem cały system, który uczy dziewczynki, żeby były posłuszne i skromne, a chłopców – by byli odważni i widoczni; który mówi chłopcom, że krzywdzenie dziewczynki – ciągnięcie za włosy, końskie zaloty – to rodzaj flirtu, a nie krzywdy. Tym jest to okropne gender – różnicami wynikającymi z kultury. A stąd przechodzimy do pojęcia kultury gwałtu – w której wcale nie chodzi o to, że odtąd spojrzenie na piersi i gwałt będą uznawane za te same przestępstwa. Chodzi o to, że są to elementy tej samej kultury, która usprawiedliwia przemoc wobec kobiet – jako flirt, wyraz miłości, karę czy zemstę.
W Polsce wciąż pokutuje wizja alkoholizmu odpowiedzialnego za przemoc. To nieprawda, więc i walka z uzależnieniami, i z przemocą na tym traci. Istnieje sporo terapii dla osób uzależnionych od alkoholu i ich rodzin – i świetnie. Ale nie ma żadnej darmowej terapii dla osób po gwałcie. Pozostają im terapie z NFZ-u, na które czeka się miesiącami i latami, lub płatne terapie, na które mało kogo stać.
Konwencja zwalcza przyczynę problemu – nierówności. I to przeciw temu najbardziej sprzeciwia się radykalna prawica – jest tu i gender, i kultura gwałtu. A to bardzo proste: walczmy z przyczynami przemocy, a nie z jej wyzwalaczami.
Źródło
Opublikowano: 2020-08-02 21:00:04