Maciej Szlinder:


🌹 Dziś urodziny obchodziłaby Róża Luksemburg. Socjalistka, działaczka ruchu robotniczego, filozofka, marksistka. Wybitna ekonomistka, pierwsza Polka z doktoratem z ekonomii. Jeżyczanka, co upamiętnia tablica na fasadzie kamienicy przy ul. Szamarzewskiego w Poznaniu.

🌹 Urodziła się w Zamościu 5 marca 1871 r. w żydowskiej rodzinie. Róża ukończyła gimnazjum z wysokimi ocenami, jednak bez złotego szkolnego medalu ze względu na “opozycyjną postawę”. W 1889 roku uciekła do Zurychu, gdy carska dowiedziała się o jej kontaktach z partią Pierwszy Proletariat.

🌹 W Szwajcarii studiowała filozofię, ekonomię i prawo. Założyła partię “Socjaldemokrację Królestwa Polskiego”. Po wyprowadzce do Niemiec, wstąpiła do SPD, w której szybko zbudowała mocną pozycję.

🌹 W 1914 r. opublikowała swoje najważniejsze dzieło “Akumulacja kapitału”. Zawarte w nim analizy opisujące konieczność rozszerzania się systemu kapitalistycznego i teoria kryzysów do dzisiaj stanowią punkt odniesienia dla wielu ekonomistów.

🌹 Za udział w antywojennej demonstracji Róża została skazana na rok więzienia. Dzień po zwolnieniu zaangażowała się w listopadową rewolucję. Wraz z Karlem Liebknechtem wyniosła “czerwoną flagę”, symbol Grupy Spartakusa, założonej przez Różę i innych członków SPD. Powstanie stłumiono przemocą, a 15 stycznia 1919 roku Luksemburg wraz z innymi działaczami została pojmana przez Freikorps (Wolny Korpus, ochotnicze, nacjonalistyczne formacje paramilitarne). Po wielogodzinnym przesłuchaniu została brutalnie pobita i zamordowana przez członków korpusu. Jej ciało wrzucono do berlińskiego kanału wodnego.

🌹 Szerzyła wizję demokratycznego socjalizmu, krytykowała bolszewizm i Lenina. Jej prace teoretyczne stanowiły główną inspirację dla najważniejszych polskich ekonomistów XX wieku takich jak Michał Kalecki, Tadeusz Kowalik czy Jan Toporowski. Jest, obok Marii Skłodowskiej-Curie najbardziej znaną w świecie Polką. W 2018 r. tablica upamiętniająca Różę w jej rodzinnym Zamościu została na mocy dyspozycji zdemontowana.


Źródło: Maciej Szlinder
Więcej w kategorii: Maciej Szlinder
Opublikowano: -03-05 10:00:06