Dzisiaj obchodzimy rocznicę urodzin Karola Marksa – jednego z najwybitniejszych myślicieli wszechczasów.
O Marksie napisano i powiedziano wiele. Krytyk kapitalizmu i religii, filozof, ekonomista, historyk, rewolucjonista, najbardziej wpływowy teoretyk socjalizmu i komunizmu, współzałożyciel Międzynarodowego Stowarzyszenia Robotników.
Urodził się w pruskim Trewirze 5 maja 1818 r. w średniozamożnej rodzinie. Do 12 roku życia miał zapewnione prywatne nauczanie, później poszedł do gimnazjum. Studia prawnicze rozpoczął na uniwersytecie w Bonn, które kontynuował w Berlinie. Porzucił jednak prawo na rzecz zgłębiania literatury, historii i filozofii. Dołączył także do kręgu poetyckiego, a romantyczne wiersze dedykował Jenny von Westphalen, której się oświadczył.
Zafascynowany Heglem wstąpił do młodoheglistów. W 1841 r. napisał pracę doktorską, jednak z powodów politycznych tytuł uzyskał na uczelni w Jenie. Kontrowersyjne poglądy uniemożliwiły mu dalszą karierę naukową. Wolność ich wyrażania młody Marks odnalazł w redakcji gazety Rheinische Zeitung. Niestety, dla aparatu państwowego treści publikowane na łamach tego czasopisma były zbyt odważne, została więc zamknięta w 1843 r., a Marks wraz z rodziną uciekł do Paryża. Małżonkowie mieli siedmioro dzieci, z których, z powodu dojmującej biedy, okresu dorosłości dożyły tylko trzy córki.
Zagranicą Marks odnalazł warunki do rozwijania swoich teorii, to właśnie w Paryżu poznał Fryderyka Engelsa, z którym później blisko współpracował. Po dwóch latach został zmuszony do opuszczenia Francji. Zamieszkał w Brukseli, gdzie podejmował się pracy publicystycznej, dzięki której ledwo udawało mu się utrzymać rodzinę, mógł jednak liczyć na wsparcie finansowe od swojego przyjaciela Engelsa. Potem wraz z rodziną na stałe osiedlił się w Londynie.
Marks stworzył podstawy przełomowej teorii społecznej, która do dzisiaj stanowi punkt podstawę myślenia o świecie wielu badaczy i aktywistów. Przenikliwość jego myśli i dyscyplina intelektualna pozwoliły mu na stworzenie dzieł, bez których nie można wyobrazić sobie dzisiejszej socjologii, filozofii czy ekonomii. Część jego prac może być niełatwa w lekturze i wymaga pewnego wysiłku, by zrozumieć głębię myśli autora. Niech nas to jednak nigdy nie zniechęca, bo wysiłek ten ciągle przynosi kolejne intelektualne odkrycia i wyzwania.
Karol Marks zmarł 14 marca 1883 r. w Londynie.

Źródło: Maciej Szlinder
Więcej w kategorii: Maciej Szlinder
Opublikowano: 2022-05-05 13:05:38