Wolność, równość, niepodległość! 7 listopada 1918 roku w Lublinie ogłosił swój manifest Tymczasowy Rząd Ludowy kierowany przez Ignacego Daszyńskiego i utworzony przez działaczy PPS, PPSD i PSL „Wyzwolenie”. Był to pierwszy rząd Rzeczypospolitej, który oficjalnie ogłosił niepodległość naszego kraju. Był to też pierwszy rząd w nowoczesnej historii Polski budujący państwo oparte na demokracji, sprawiedliwości społecznej i równych prawach dla wszystkich obywateli i obywatelek.
Odważny program rządu lubelskiego także dziś stanowić może inspirację dla dalszych działań demokratycznej lewicy. Niepodległa Polska stać się miała demokratyczną republiką, opartą na systemie parlamentarnym i silnym samorządzie. Czynny i bierny udział w wyborach przysługiwać miał wszystkim obywatelkom i obywatelom, którzy ukończyli 21 lat – bez różnicy płci, pochodzenia klasowego czy narodowościowego. Gwarantem demokratycznego charakteru niepodległego państwa polskiego miały być wolność sumienia, druku, słowa, zgromadzeń, pochodów, zrzeszeń, związków zawodowych i strajków.
Rząd Daszyńskiego wprowadził regulację czasu pracy i zapowiedział ukrócenie spekulacji na cenach artykułów spożywczych. Tymczasowy Rząd Ludowy natychmiast objął ochroną także polską przyrodę: ogłoszono państwową własność lasów i zakaz ich wyrębu bez uzyskania specjalnego zezwolenia.
Pierwszy rząd niepodległej Polski planował rozwiązanie najbardziej palących kwestii społecznych. Przyszły Sejm miał między innymi podjąć decyzję o przeprowadzeniu olbrzymiej reformy rolnej i upaństwowieniu kluczowych gałęzi gospodarki. Robotnice i robotników miał chronić kodeks pracy i system ubezpieczeń społecznych, a ich interesy w zakładach pracy – udział w administracji fabryk. Szkoła miała wreszcie stać się świecka i prawdziwie powszechna.
Jesteśmy przekonani, że nasza wspólna przeszłość, mimo istniejących zasadniczych różnic doświadczeń regionalnych, społecznych i indywidualnych, stanowi istotną wartość służącą umacnianiu więzi łączących w swojej różnorodności Polki i Polaków oraz budowaniu państwa będącego dobrem wspólnym wszystkich obywateli. Uważamy, że historia służyć powinna upowszechnianiu dobrych wzorów życia społecznego i solidarności, oraz krytycznej refleksji nad przeszłością.
Uznajemy się za dłużników wszystkich tych, którzy budowali w Polsce demokratyczne, otwarte i sprawiedliwe społeczeństwo. Z dumą spoglądamy na wielki dorobek społeczny insurekcji kościuszkowskiej, powstańców styczniowych, postępowych ruchów społecznych działających pod zaborami, rewolucji 1905 roku czy Legionów, jak również na udział polskich socjalistów i socjalistek w życiu parlamentarnym i samorządowym w okresie międzywojennym, na ich ogromny wkład w działalność podziemną i wojskową w okresie II wojny światowej. Inspiracją jest dla nas poświęcenie uczestniczek i uczestników strajków robotniczych i chłopskich w okresie międzywojennym oraz w okresie PRL, a także praca działaczy i działaczek opozycji demokratycznej w tym okresie.
Uważamy, że działając dziś na rzecz zbudowania sprawnego państwa, zapewniającego ochronę praw pracownic i pracowników, gwarantującego powszechny dostęp do dobrej jakości edukacji i służby zdrowia, szacunek wobec różnorodnych światopoglądów oraz zabezpieczenie praw kobiet i mniejszości, musimy czerpać z bogatej tradycji polskiej demokratycznej lewicy.
[Grafika: Nagłówek znajduje się na tle biało-czerwonej flagi i głosi: „Obywatele! Obywatelki! 99 lat temu rząd lubelski premiera Ignacego Daszyńskiego ogłosił niepodległość Polski!”. Poniżej podobizna młodego Ignacego Daszyńskiego – na zdjęciu szczupły, wąsaty mężczyzna w surducie stoi w zawadiackiej pozie. Obok tekst o następującej treści: „Postępowy rząd Daszyńskiego ogłosił, że w niepodległej Polsce obowiązywać będą: prawa wyborcze dla kobiet; ośmiogodzinny dzień roboczy; demokracja parlamentarna; równouprawnienie obywateli; powszechna świecka edukacja; wolność związków zawodowych i strajków!”.]
Źródło
Opublikowano: 2017-11-07 10:51:51